Bovenbouw tso

De school heeft een richting Bouwtechnieken (dubbele finaliteit) in de 2e en 3e graad. Sinds vorig schooljaar wordt bijkomend de richting Maatschappij en Welzijn (dubbele finaliteit) uitgebouwd: in schooljaar ‘25-’26 wordt deze richting in de volledige 2e graad ingericht. 

De overgang van de 8e naar de 9e klas kenmerkt een belangrijke verandering in het leven van de kinderen. De puberteit is nu duidelijk ingezet en het kind vraagt een andere benadering. De natuurlijke verbinding met de wereld is voorbij en zeker bij de start van de bovenbouw vallen leerlingen op zichzelf terug. Daarbij willen ze, naarmate ze ouder worden, die wereld ook als maar beter écht gaan begrijpen en er een zelfstandig oordeel over opbouwen.

Onze school wil leerlingen een brede ontwikkelingsweg aanbieden. De twee richtingen dubbele finaliteit bereiden onze leerlingen voor zowel op de arbeidsmarkt als op een vervolgopleiding in het hoger onderwijs. Naast de meer praktijkgerichte vaardigheden die specifiek zijn aan de bepaalde TSO richting, worden ook in deze richtingen nog heel veel mogelijkheden aangeboden om een ruime waaier aan vakken te blijven ontdekken.

Schooluren middelbare school

De lessen worden gespreid over 9 halve dagen van maandag tot vrijdag. De vrije halve dag valt voor alle klassen op woensdagnamiddag.

In deze uurregeling worden ‘blokken’ van twee lesuren gebruikt voor de ochtendperiodes (= lesuur 1 & 2), het vak lichamelijke opvoeding en de kunst- en ambachtelijke periodes. De spreiding van lichamelijke opvoeding en de kunst- en ambachtelijke periodes varieert per klas.

De lessen beginnen elke ochtend om 08.50 u. Het einde van de schooldag varieert per klas en per dag. De lessen eindigen ten vroegste om 15.00 u en ten laatste om 16.50 u. Op woensdag eindigt de school om 12.30u.

08:5010:30lesuur 1 & 2
10:3010:50ochtendpauze
10:5011:40lesuur 3
11:4012:30lesuur 4
12:3013:20middagpauze
13:2014:10lesuur 5
14:1010:00lesuur 6
15:0015:10namiddagpauze
15:1016:00lesuur 7
16:0016:50lesuur 8
TSOKlas 9Klas 10Klas 11Klas 12
3e jaar4e jaar5e jaar6e jaar
TALEN
Engels2222
Frans2222
Nederlands3322
Nederlands: toneel11
WETENSCHAPPEN & WISKUNDE
aardrijkskunde1111
natuurwetenschappen21,511
toegepaste fysica11--
toegepaste wetenschappen--11
wiskunde4433
KUNST / EXPRESSIE / MUZIEK
esthetica---1
plastische opvoeding (tekenen / schilderen)2111
expressie (koperslaan / houtsculptuur / steenkappen)-111
muziek1111
koor1111
MAATSCHAPPIJ
cultuurbeschouwing1111
geschiedenis1111
economie--11
SPORT
lichamelijke opvoeding2222
EXTRA
extra muros: projectweek22-1
extra muros: individuele stage-122
extra muros: klassikaal1111
titularisuur1111
jaarwerk-0,5--
TSO Specifieke VakkenKlas 9Klas 10Klas 11Klas 12
3e jaar4e jaar5e jaar6e jaar
BOUWTECHNIEKEN
Bouw praktijk & theorie6686
Meetkundig tekenen11--
Waarnemingstekenen111-
Computertekenen / labo1122
MAATSCHAPPIJ & WELZIJN
Opvoedkunde22
Toegepaste psychologie11
Voeding22
Indirecte zorg22
Gezondheid22
Anatomie & fysiologie11

De lessentabel bevat vakken die op wekelijkse basis terugkeren op het weekrooster, vakken die in periodes worden gegeven en tevens vakken die ingericht worden als intra of extra muros.

Een uur van de lessentabel dat ingericht wordt als intra of extra muros, staat niet op het weekrooster dat uw kind op 1 september meekrijgt. Het aantal uren op de lessentabel, die hieronder wordt weergegeven, is hierdoor in de meeste klassen iets hoger dan de effectieve uren op de weekrooster.

In het algemeen secundair onderwijs (aso) wordt er maximum 3 uren ingericht als intra of extra muros, in klas 12 maximum 4 uren.

Tweede Graad:
Er wordt in klassen 9 en 10 één klas TSO per jaar ingericht: dat wil zeggen dat voor de algemene vakken de klasgroep Bouwtechnieken en Maatschappij/Welzijn samen les volgen. De klas wordt enkel gesplitst voor de richtingspecifieke vakken en stages.

Derde Graad:
Bouwtechnieken is een volledig uitgebouwde richting die ook doorloopt in de derde graad tot en met klas 12.
Maatschappij en Welzijn:
In schooljaar ‘26-’27 : eerste jaar derde graad Opvoeding en Begeleiding
In schooljaar ‘27-’28: volledige derde graad Opvoeding en Begeleiding : klas 11 en klas 12.

Extra-muros

De extra-murosweken worden doorgaans als vijfdaagse in het eerste en tweede semester georganiseerd.
In de bovenbouw organiseren we tijdens deze periodes doorgaans de ‘stageweken’.

9e klas

  • natuurbeheer / bosbouwweek (1e of 2e semester)
  • bouwpracticum, 2 werkweken (1e of 2e semester)

10e klas

  • landmeetweek: klassikaal (1e of 2e semester)
  • bouw- en houtpracticum: werkweek (1e semester)
  • bouw- en houtpracticum: individuele stage (2e semester)
  • maatschappij & welzijn: ervaringsweek (1e semester)
  • maatschappij & welzijn: individuele stage(2e semester)

11e klas (schooljaar 25-26)

  • culturele reis Chartres / Parcivalweek (2e semester)
  • bouw- en houtpracticum, werkweek (1e semester)
  • bouw- en houtpracticum, individuele stage (2e semester)

12e klas (schooljaar 25-26)

  • eindreis (2e semester)
  • bouw- en houtpracticum, werkweek (1e semester)
  • bouw- en houtpracticum, individuele stage (2e semester)

Pedagogie

Onze basis- en middelbare school steunt op de steinerpedagogie zoals Rudolf Steiner, een Oostenrijkse wetenschapper-filosoof, ze omstreeks 1919 vanuit zijn antroposofische visie ontwikkelde. In de steinerpedagogie staat de ontwikkeling van het kind centraal.

De pedagogie knoopt telkens aan bij de leeftijdsfase waarin het kind zich bevindt. Dat gebeurt in de basisschool met vertel- en leerstof, aangepast aan de leeftijd van het kind. In de middelbare school gebruiken de leerkrachten aangepaste lespakketten. Ze vormen voor elke leerling een boeiende uitdaging op elk moment van de schoolloopbaan.

9e Klas

De 9e klas is het jaar van de polariteiten. De jonge puber ziet de wereld en de anderen in tegengestelden. Sympathie en antipathie, juist of fout, goed of slecht. Er is weinig plaats voor het midden tussen de zaken. Daarom kan de 9e klasser zich ook goed verbinden met die tegengestelden in de leerstof. Zo krijgen humor en tragiek hun plaats binnen het vak Nederlands. In P.O. wordt er gewerkt met zwart-wittekenen en in geschiedenis komen de wereldoorlogen aan bod. Die zijn eveneens uitstekende stof voor het trainen van het causale denken.

Het chaotische puberbrein vraagt ook om structuur en duidelijkheid. Zaken die vakken als meetkunde en grammatica bij uitstek bieden. De 9e klasser keert naar binnen, is met zichzelf bezig. In de lessen cultuurbeschouwing wordt daarom gewerkt rond biografieën van personen die iets wezenlijks betekend hebben voor de wereld.

Binnen de lessen bouw-hout worden in de 9e klas een heel aantal basistechnieken aangeleerd, wordt er affiniteit ontwikkeld met verschillende houtsoorten, maar is er ook ruimte voor feitenkennis. Toch wordt de meeste leerstof “al doende” verwerkt, m.a.w. in concrete, duurzame houtprojecten zoals het maken van een eigen werkbank of bijzettafel. Het is essentieel dat de jonge puber geen “nutteloos” werk doet. Zo ook in de vier werkweken, waarin toneeldecors voor andere klassen gemaakt kunnen worden, of waarin samenwerkingen met Natuurpunt opgezet worden.

Vakmanschap staat al van bij de start van de richting centraal. We trachten oog voor detail en esthetiek te ontwikkelen in waarnemings- en meetkundig tekenen, maar eveneens binnen boetseren. Het fenomenologisch denken wordt geoefend binnen natuurwetenschappen en aardrijkskunde.

ASO

In Nederlands wordt stilgestaan bij uitersten in de literatuur: humor en tragiek, rationalisme en sentimentalisme. Mandenvlechten zorgt er dan weer voor dat de leerling door weerstanden leert te gaan en moeite moet doen om de zaken verbonden te houden.

TSO Maatschappij & Welzijn

In de lessen Gezondheid staan we stil bij de vele vormen van mentaal en fysiek gezond blijven. We passen dit ook toe in de lessen Voeding door gezond te leren koken. In een projectweek Mens & Samenleving trekken we de buurt in en bezoeken we verschillende sociale instellingen. Tijdens de ervaringsweek beleven we van dichtbij hoe peuters en kleuters begeleid worden door mee te helpen op een peuter-en kleuterschool.

TSO Bouwtechnieken

Binnen de lessen bouw worden in de 9e klas een
heel aantal basistechnieken aangeleerd, wordt er
affiniteit ontwikkeld met verschillende materialen,
maar is er ook ruimte voor feitenkennis. Toch
wordt de meeste leerstof “al doende” verwerkt,
m.a.w. in concrete, duurzame projecten zoals het
maken van een eigen werkbak of het leren gieten
van betonnen voeten.

De 10e klas (4e middelbaar) staat in het teken van de sociale ontmoetingen, met bijvoorbeeld een landbouwstage in het aso en een bouwstage in het tso. Er wordt een jaarwerk gemaakt rond een sociaal-maatschappelijk thema, bv. armoede, minderheidsgroepen, etc., in het tso gekoppeld aan een praktisch werkstuk. Structuur en orde blijven essentieel voor een 10e klasser. Daar is ruimte voor in de lessen grammatica, in een landmeetweek, maar ook binnen ochtendperiodes meetkunde of algebra. Binnen de aardrijkskunde worden met grote juistheid onder meer gekeken naar de wolkenformaties. De onzekere tiener wordt uitgedaagd om zichzelf te tonen binnen een toneelperiode, maar eveneens binnen vakken als koperslaan of schilderen. Dit zijn vakken waarbij ook dikwijls een weerstand overwonnen moet worden en doorzettingsvermogen getraind, net als concentratie, beheersing en nauwkeurigheid.

ASO

Binnen de taal is er opnieuw meer plaats voor de gevoelswereld. Een periode poëtica komt daaraan tegemoet. In het vak plastische opvoeding wordt er weer volop met kleur geschilderd na de zwart- witperiode in de 9e klas. Het fenomenologisch waarnemen wordt bij uitstek getraind in fysica en chemie. In dit jaar zorgt het vak weven dan weer voor verbinding met zichzelf.

TSO Maatschappij & Welzijn

In klas 10 wordt binnen de toegepaste psychologie verder gekeken naar het functioneren van de mens en hoe die zich verhoudt ten opzichte van de medemens en de maatschappij. Binnen het vak
opvoedkunde staat dan weer de ontwikkeling van de mens centraal en hoe we elkaar daarin kunnen helpen. Ook het fysieke aspect van de mens en hoe die evolueert wordt gedetailleerd bestudeerd binnen anatomie & fysiologie.

TSO Bouwtechnieken

Binnen de theorielessen bouwtechnieken staat het verwerven van bepaalde structuuronderdelen centraal. Ook in de praktijklessen worden de projecten jaar na jaar wat groter. De 10e klassers maken bijvoorbeeld hun eigen werkbanken, waarbij ze leren werken met grotere houtmachines.
De 11e klas durven we al eens beschrijven als de “fase van de individuele verstilling”. Er ontstaat opnieuw een meer open contact met volwassenen en meer dan ooit hebben ze nood aan leraren die volledig gepassioneerd zijn door hun leerstof. Het denkvermogen wordt erg aangesproken. We schakelen in verschillende vakken een versnelling hoger en er wordt nog intensiever gewerkt op het verwerken van grotere leerstofgehelen, die naast periodetoetsen ook hun weg vinden naar examens voor enkele vakken op het einde van het schooljaar. Het leren verbanden leggen, inhoud verdiepen, onderzoek voeren en een duidelijke weg vinden richting zelfstandigheid staan centraal. Daarom wordt ook hier het eindwerk al opgestart: een individueel werkstuk waar twee jaar aan gewerkt zal worden over een onderwerp naar keuze waar de leerling uitgebreid onderzoek naar voert en zich op alle mogelijke manieren in verdiept. Dit sluit eveneens aan bij de ontwikkeling van de eigen interesses, waarden, oordelen, maatstaven en ideeën.

ASO

Binnen de taal is er opnieuw meer plaats voor de gevoelswereld. Een periode poëtica komt daaraan tegemoet. In het vak plastische opvoeding wordt er weer volop met kleur geschilderd na de zwart- witperiode in de 9e klas. Het fenomenologisch waarnemen wordt bij uitstek getraind in fysica en chemie. In dit jaar zorgt het vak weven dan weer voor verbinding met zichzelf.

TSO Bouwtechnieken

In de lessen bouwtechnieken staan grotere gehelen centraal en doet het vak bouwmanagement zijn intrede. Door het werken aan bijvoorbeeld een tiny house komen alle verschillende componenten van de bouwwereld samen: ontwerpen, uittekenen, verbindingen maken, werken met allerhande materialen, kostenberekening, contacten met leveranciers, een planning opmaken, … De 11e klasser werkt daarbij toe naar zelfredzaamheid, onafhankelijkheid en oog voor precisie, juistheid en detail. Iets wat overigens ook geoefend wordt in de lessen waarnemingstekenen, wiskunde, plastische opvoeding of houtsculptuur.
In de 12e klas worden de dingen samengebracht en afgerond. In geschiedenis worden verbanden gelegd, grote gehelen besproken, overzicht gemaakt. De 12e klasser wordt zo goed mogelijk voorbereid op de zelfstandigheid die volgend jaar van haar/hem verwacht wordt. Ze weten, in de ideale omstandigheden, waar ze voor staan, wie ze zijn, waar ze goed in zijn en waar ze nog een weg in te gaan hebben. Ze leren een onderbouwd oordeel te hebben en gefundeerde keuzes te maken. Initiatief nemen en zaken ondernemen zijn eveneens essentieel. Het toewerken naar een groot eindtoneel; het organiseren van acties om geld in te zamelen voor hun eindreis, het organiseren van een eigen stage en het presenteren van hun eindwerk waar ze twee jaar aan gewerkt hebben; het zijn allen kantelpunten in hun schoolcarrière. De grenzen worden voor de laatste keer opengebroken of verlegd binnen de vertrouwde omgeving.

ASO

Er wordt verder verdiept, bijvoorbeeld aan de hand van het verhaal van Faust, waar het goede naast het kwade wordt gezet. De morele ontwikkeling wordt versterkt. Literatuur vormt sowieso een wezenlijk onderdeel van de 12e klas, in zowel Nederlands als Frans als Engels. Dit leert hen verder voor hun eigen idealen te staan.

TSO Bouwtechnieken

Het oog voor esthetiek wordt verder ontwikkeld met een architectuurperiode. Binnen computertekenen worden praktische skills aangeleerd voor het uitwerken van plannen, die dan meteen in de realiteit omgezet worden in de praktijklessen bouwtechnieken. Binnen het vak labo staat het onderzoek centraal en het vak bouwmanagement focust op het leren overzien van gehelen, het leren plannen, bij- en aansturen.